عوامل و علائم خرابی دینام خودرو و راه‌های پیشگیری از آن
دینام خودرو قطعه‌ای مهم در خودروهاست و وظیفه مهمی هم دارد. دینام باید مقدار مناسبی از جریان الکتریکی را برای تغذیه قطعات و باتری خودرو فراهم کند . برای این کار دینام انرژی مکانیکی را به انرژی الکتریکی تبدیل و نیروی لازم را تولید می‌کند، اگر دینام خودرو مشکل داشته باشد، تمام قطعات الکتریکی خودرو برای به دست آوردن این میزان قدرت به باتری خودرو متکی خواهند بود.
شایع‌ترین علل خرابی دینام
بسیاری از افراد هنگامی که با مشکلات الکتریکی مربوط به خودرو مواجه می‌شوند، اولین فکری که به ذهن‌شان می‌رسد این است که مشکل از باتری است. این موضوع زمانی مشخص می‌شود که باتری جدید خریده‌اید و هنوز هم مشکلات الکتریکی وجود دارند. این نشان می‌دهد که در اصل مشکل از دینام بوده است نه باتری. خرابی دینام ۵ دلیل اصلی دارد.
۱. کهنه‌شدن دینام
طول عمر معمول دینام بین ۵ تا ۸ سال است. اگر این مدت گذشته است و با مشکلات الکتریکی در خودرو مواجه شده‌اید، کهنه‌شدن، علت خرابی دینام است. دینامی که فرسوده شده است باید تعویض شود.
اگر شک دارید که دینام خراب شده باشد بهتر است به باتری توجه کنید. عمر مفید باتری ۲ تا ۵ سال است. در مناطق گرمسیر معمولا باتری سریع‌تر تخلیه می‌شود بنابراین ممکن است به دو سال نکشیده باتری از کار بیفتد. البته گرما روی دینام تأثیر نمی‌گذارد.
۲. مشکل رایانه‌ای
خودروهای جدیدتر با سیستم‌های رایانه‌ای مانند ECU ساخته می‌شوند. این سیستم‌ها تقریبا همه اجزای خودرو ازجمله دینام را مدیریت می‌کنند. اگر مشکلی در سیستم رایانه شما وجود داشته باشد، می‌تواند از شارژ شدن صحیح دینام جلوگیری کند، حتی اگر دینام سالم باشد..
۳. مشکل سیم‌کشی
تعداد زیادی سیم در خودرو وجود دارند که نیرو را به دینام می‌رسانند. اگر سیم کشی خودرو خراب، پاره یا فرسوده باشد، ممکن است که دینام نتواند به‌درستی کار کند و باتری را شارژ کند.
۴. خرابی فیوز
وسایل نقلیه برای حفظ عملکرد دینام از فیوز استفاده می‌کنند. این فیوزها به‌مرور زمان یا هنگامی که موج جریان شدید برق از آنها عبور می‌کند منفجر می‌شوند. در این مواقع دینام نمی‌تواند باتری را شارژ کند. اگر دینام مشکل دارد و موارد قبلی را بررسی کردید و مشکلی وجود نداشت، این بار فیوز را بررسی کنید. در دفترچه راهنمای مالک فیوز را پیدا کنید. بررسی کنید که نسوخته باشد.
۵. شکستگی پولی یا تسمه
دینام از نیروی مکانیکی که یک تسمه و پولی ایجاد می‌کنند برای تولید انرژی الکتریکی خودرو استفاده می‌کند. مشکل این است که تسمه دینام (یکی از انواع تسمه خودرو) و پولی چندان بادوام نیستند و ممکن است به‌راحتی بشکنند.
حتی اگر پولی و تسمه مدتی طولانی دوام بیاورند در هر صورت بعد از گذشتن مدتی کهنه و فرسوده می‌شوند و می‌شکنند. هر کدام از این دو مورد آسیب ببینند، انرژی مکانیکی وجود نخواهد داشت که دینام آن را به انرژی الکتریکی تبدیل کند.
۵ مورد از علائم خرابی دینام
حالا بیایید نشانه‌هایی را که می‌گویند مشکل ماشین از خرابی دینام است بررسی کنیم.
۱. چراغ هشدار دینام روشن است
چراغ دینام یکی از انواع چراغ خودرو است که روشن‌شدن آن احتمالا ساده‌ترین نشانه وجود مشکل در سیستم شارژ خودرو است. بیشتر خودروها از یک دهه پیش به چراغ هشدار اختصاصی دینام مجهز هستند. برخی خودروها از همان چراغ باتری یا چراغ چک موتور برای مشکل دینام استفاده می‌کنند اما برخی دیگر ممکن است عبارت ALT یا GEN را نشان دهند که به‌معنای دینام یا ژنراتور است.
حتما بخوانید: ۱۱ دلیل روشن شدن چراغ چک خودرو که باید بررسی شود
این چراغ هشدار به رایانه داخل خودرو متصل است و خروجی ولتاژ دینام را کنترل می‌کند. اگر خروجی دینام از حد تعیین‌شده بالاتر یا پایین‌تر برود، چراغ آن روشن می‌شود.
خروجی دینام سالم باید ولتاژی بین ۱۳ تا ۱۴.۵ ولت باشد. مخصوصا وقتی از قطعاتی مانند چراغ جلو، برف‌پاک‌کن و رادیو استفاده می‌کنید، دینام باید بیشتر کار کند تا ولتاژ لازم را برای آنها فراهم کند.
اگر دینام به‌تازگی مشکل‌دار شده باشد ممکن است چراغ آن چشمک بزند، اگر نه چراغ فعال خواهد ماند.
۲. کم‌نور یا پرنور بودن چراغ‌های بزرگ و داخلی
ازآنجاکه دینام سیستم الکتریکی خودرو را تغذیه می‌کند، کم‌نور شدن یا چشمک‌زدن چراغ‌های بزرگ یا کم‌نور شدن چراغ‌های داخلی ممکن است یکی از نشانه‌های خرابی دینام باشند. همچنین ممکن است چراغ داشبورد، سرعت‌سنج یا رادیو به‌طور ناگهانی از کار بیفتند یا به‌طرزی غیرمعمول روشن‌تر از حد معمول به نظر برسند.
۳. صداهای عجیب؛ یکی دیگر از علائم خرابی دینام
خودروها معمولا صداهای زیادی تولید می‌کنند. برخی از آنها کاملا طبیعی هستند درحالی‌که برخی دیگر می‌توانند نشان‌دهنده مشکلاتی جدی باشند.
اگر دینام مشکل داشته باشد، صدایی مانند ناله یا غرغر از آن می‌شنوید.
یک تسمه محرک یا تسمه دینام همراه با پولی میل‌لنگ دینام را راه‌اندازی می‌کنند. به‌طور معمول پولی دینام دو یا سه برابر سریع‌تر از پولی میل‌لنگ می‌چرخد تا نیروی لازم را در سرعت‌های پایین‌تر تولید کند.
اگر پولی دینام به‌درستی با تسمه محرک تراز نباشد یا بلبرینگ دینام فرسوده باشد صدای غرغر یا ناله از خودرو به گوش می‌رسد.
۴. بوی نامطبوع
اگر دینام بیش از حد سخت کار کند یا گرم شود باعث ایجاد مشکل در سیستم الکتریکی می‌شود و این ممکن است سبب شود بوی نامطبوعی از خودرو به مشام برسد.
چرا این اتفاق می‌افتد؟
ازآنجاکه تسمه دینام به‌شکل مداوم تحت کشیدگی قرار دارد و به موتور نزدیک است، با گذشت زمان فرسوده می‌شود و بوی لاستیک سوخته ناخوشایندی را ایجاد می‌کند.
گاهی ممکن است این بوی سوختگی ناشی از بروز مشکل در سیم‌های دینام باشد. اگر به‌موقع اقدام نکنید دینام هم خراب خواهد شد.
حتما بخوانید: همه‌چیز درباره سیستم تهویه مطبوع خودرو
۵. خاموش شدن منظم موتور یا مشکل در استارت خوردن آن
این دو مشکل ممکن است به دلایل زیادی ایجاد شوند، اما از مهم‌ترین علائم خرابی دینام هم هستند. اگر دینام خراب باشد نمی‌تواند باتری را شارژ کند و در نتیجه باتری قدرت کافی برای روشن‌کردن خودرو نخواهد داشت.
استارت نخوردن ماشین تنها نشانه خرابی دینام نیست. اگر خودرو پس از روشن شدن خاموش می‌شود، یعنی شمع ماشین برق کافی از دینام دریافت نمی‌کند تا موتور را روشن نگه دارد